MP.png ruxetu

XIPAYECHI ZUGUN MÜTEN (infinitivo)

Kishu xipa zugun (formas simples)

  • ruxetu

Epu xipa zugun (formas compuestas)

  • ruxetulan

PETU XIPAYECHI ZUGUN (gerundio)

Kishu xipa zugun (formas simples)

  • ruxetulen

Epu xipa zugun (formas compuestas)

  • ruxetunofel

EPE KIMEL CHUM PETU XIPAN CHI ZUGUN (participio)

Kishu xipa zugun (formas simples)

  • ruxetulan

FEYPILU CHUM XIPAYAL CHI ZUGUN (indicativo)

Petu xipachi zugun (presente)

  • ruxetulan
  • ruxetuylami
  • ruxetulay
  • ruxetulayu
  • ruxetulaymu
  • ruxetulaygu
  • ruxetulayiñ
  • ruxetulaymün
  • ruxetulaygün

Epe rupaxipachi zugun (preterito imperfecto 1)

  • ruxetulelan
  • ruxetulelaymi
  • ruxetulelay
  • ruxetulelayu
  • ruxetulelaymu
  • ruxetulelaygu
  • ruxetulelaiñ
  • ruxetulelaymün
  • ruxetulelaygün
 

Rupakachi zugun (preterito imperfecto 2)

  • ruxetulan
  • ruxetulaymi
  • ruxetulay
  • ruxetulayu
  • ruxetulaymu
  • ruxetulaygu
  • ruxetulayiñ
  • ruxetulaymün
  • ruxetulaygün

Kimfalnuel chumxipayael chi zugun (futuro imperfecto)

  • ruxetupelayan
  • ruxetupelayaymi
  • ruxetupelayay
  • ruxetupelayayu
  • ruxetupelayaymu
  • ruxetupelayaygu
  • ruxetupelayaiñ
  • ruxetupelayaymün
  • ruxetupelayaygün
 

Küme kimfal xipachi zugun (preterito perfecto)

  • ruxetupelan
  • ruxetupelaymi
  • ruxetupelay
  • ruxetupelayu
  • ruxetupelaymu
  • ruxetupelaygu
  • ruxetupelaiñ
  • ruxetupelaymün
  • ruxetupelaygün

Zoy küme kimfal xipachi zugun (pluscuamperfecto)

  • ruxetupelafun
  • ruxetupelafuymi
  • ruxetupelafuy
  • ruxetupelafuyu
  • ruxetupelafuymu
  • ruxetupelafuygu
  • ruxetupelafuiñ
  • ruxetupefulaymün
  • ruxetupelafuygün
 

Newe kimfalnuel xipachi zugun (preterito anterior)

  • ruxetupenofuli
  • ruxetupenofulimi
  • ruxetupenofule
  • ruxetupenofuliyu
  • ruxetupefunoleymu
  • ruxetupenofuleyegu
  • ruxetupenofuliyiñ
  • ruxetupenofuleymün
  • ruxetupenofuleygün

Küme kimfallu ñi chum xipayael chi zugun (futuro perfecto)

  • ruxetupenoli
  • ruxetupenolimi
  • ruxetupenole
  • ruxetupenoliyu
  • ruxetupenoliymu
  • ruxetupenoliygu
  • ruxetupenoliyiñ
  • ruxetupenoliymün
  • ruxetupenoliygün

CHUMLEAL TI ZUGU (condicional)

Elkünu xipayefel chi zugun (simple)

  • ruxetulayafun
  • ruxetulayafuymi
  • ruxetulayafuy
  • ruxetulayafuyu
  • ruxetulayafuymu
  • ruxetulayafuygu
  • ruxetulayafuiñ
  • ruxetulayafuymün
  • ruxetulayafuygün

Epukechi elkünu xipayafel chi zugun (compuesto)

  • ruxetulayafunem
  • ruxetulayafuymiyem
  • ruxetulayafuyem
  • ruxetulayafuyuem
  • ruxetulayafuymuem
  • ruxetulayafuyguem
  • ruxetulayafuiñem
  • ruxetulayafuymünem
  • ruxetulayafuygünem

GÜNENIECHI XIPA ZUGUN (subjunctivo)

El xipachi zugun (presente)

  • ruxetukilchi
  • ruxetukilge
  • ruxetukilpe
  • ruxetukiliyu
  • ruxetukinolmu
  • ruxetukinolpeyegu
  • ruxetulayaiñ
  • ruxetulayaymün
  • ruxetulayaygün

El xipakayachi zugun (preferito imperfecto)

  • ruxeturumenofuli
  • ruxeturumenofulimi
  • ruxeturumenofule
  • ruxeturumenofuliyu
  • ruxeturumenofulimu
  • ruxeturumenofuleyegu
  • ruxeturumenofuliyiñ
  • ruxeturumenofuliymün
  • ruxeturumenofuliygün
 

Küpael xipachi zugun (futuro imperfecto)

  • ruxetunofuli
  • ruxetunofulimi
  • ruxetunofule
  • ruxetunofuliyu
  • ruxetunofulimu
  • ruxetunofuleyegu
  • ruxetunofuliyiñ
  • ruxetunofuliymün
  • ruxetunofuliygün

Küme xipapeluchi zugun (preterito perfecto)

  • ruxetupenoli
  • ruxetupenolmi
  • ruxetupenole
  • ruxetupenoliyu
  • ruxetupenolimu
  • ruxetupenoleygu
  • ruxetupenoliyiñ
  • ruxetupenoliymün
  • ruxetupenoliygün
 

Zoy kümeelxipapechi zugun (pluscuamperfecto)

  • ruxeturumepenoli
  • ruxeturumepenolmi
  • ruxeturumepenole
  • ruxeturumepenoliyu
  • ruxeturumepenoliymu
  • ruxeturumepenoleygu
  • ruxeturumepenoliyiñ
  • ruxeturumepenoliymün
  • ruxeturumepenoligmün

Küme xipayachi zugun (futuro perfecto)

  • ruxetukapenoli
  • ruxetukapenolmi
  • ruxetukapenole
  • ruxetukapenoliyu
  • ruxetukapenolimu
  • ruxetukapenoleyegu
  • ruxetukapenoliyiñ
  • ruxetukapenloiymün
  • ruxetukapenloiygün

MÜLEY ÑI XIPAYAEL CHI ZUGUN (imperativo)

Fewla xipayachi zugun (presente)

  • ruxetukilchi
  • ruxetukil
  • ruxetukilpe
  • ruxetukilyu
  • ruxetukilmu
  • ruxetukilpeyegu
  • ruxetukiliñ
  • ruxetukilmün
  • ruxetukilpeyegün